Bir yakınınızı kaybettikten sonra yas süreci ile ilgili kesin doğrular yoktur. Yas süreci bireysel farklılıklar gösterir. İnsanların ölüme tepkileri yaşa, önceki deneyimlere, duygusal sağlık durumuna ve sosyal-aile ortamlarına göre değişir. Yas tutan insanlarda görülen davranışlar aşağıdaki gibi olabilir. – Üzüntü,…
Bu tip felaketlerden sonra çeşitli duygusal, düşüncesel belirtiler ve davranışsal değişimler olabilir ve bunlar normaldir. Her insan bu tip olaylardan sonra diğerlerinden farklı belirtiler gösterebilir. Bu belirtiler günlük yaşamı etkileyebilir ve günlük işlevleri yerine getirmeyi engelleyebilir. Genel olarak görülen belirtiler;…
Savaş, kaçırılma, doğal veya ‘yapay’ afet gibi felaketler sonucunda cesetlerine ulaşılamayan veya kimliği saptanamayan bireyler “ölümleri kesinleşmemiş insanlar” olarak tanımlanır. Belirsizliğin hükmettiği bu durumlar insanlarda karışıklık ve ümitsizlik duygularına yol açabilir. Soma’daki maden faciasında bu yazının yazıldığı anda hayatta olup…
Travmaya tanık olmak canlıların hayat hakkına saygılı herkesi etkiler. Soma’da aynı anda çok sayıda kişinin canını kaybetmesiyle beraber yaşadığımız sarsıntı bir ruhsal travmadır. Bu travma en başta ve doğrudan canını zor kurtarmış maden işçilerini ve yakınlarını maden ocağında kaybetmiş olanları…
Afet durumlarında psikososyal yardım: ilk haftalar öncelik fiziksel ve gündelik yaşam ihtiyaçlarındadır. Bir çok kişi psikososyal desteğin sadece psikolojik sorunların ‘terapi’ ile halledilmesinden ibaret olduğunu düşünür. Oysa, felaket dönemlerinde psikososyal desteğin en önemli basamağı fiziki ihtiyaçların öncelikle karşılanması, bilgi akışının saydamca…
Travma nedir? Soma’daki travmanın etkileri neler olabilir? Yazının kalanında bazı temel bilgileri tekrarlayacağım. bu bilgilerin bir kısmı teorik gözükebilir. Ancak 1999-2003 arasında Adapazarı’nda psikososyal rehabilitasyon uygulamasını beraberce yaptığımız çocuk psikiyatrisi ve psikolojisi alanlarından klinisyenler ve öğretmenlerin emekleri ile elde edilmiş…
Ruh sağlığı anlamını nasıl buldu ? (Hürriyet gazetesinin Cumhuriyet’in 90’ıncı yılı ekinde yayımlanmış yazı) Ülkemizdeki insanların tek tek ve toplumun birer parçası olarak ruh sağlıklarının bu 90 yıl içindeki dökümünü yapmaya kalksak gözümüze en çok ne çarpar? Ruh sağlığımız yerinde diyebilmemiz…